Wybierz swoją wersję językową:
Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej, Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”
W świetle obecnej wiedzy problem niedoborów witaminy D jest bardziej problemem endokrynologicznym, niż żywieniowym. 1α,25-dihydroksywitamina D [1,25(OH)2D] – aktywna forma witaminy D – należy do superrodziny hormonów regulujących ekspresję genów. Jej synteza ograniczana jest przez dostępność substratu – 25(OH)D. Dlatego właściwe stężenie 25(OH)D jest kluczowym elementem odpowiedniego zaopatrzenia organizmu w witaminę D dla manifestacji jej szerokiego spektrum działania.
Materiał i metody
Systematyczny przegląd literatury zgromadzonej przez bazę MEDLINE.
Wyniki
Stężenie 25(OH)D w surowicy w zakresie 30-80 ng/ml jest rekomendowane jako właściwe oraz bezpieczne, co dokumentują dane z badań dotyczących: a) wysokiej ekspozycji na słońce, b) kinetyki 1-alfa-hydrolazy (CYP27B1), gdzie Km = 40 ng. Stężenia 25(OH)D poniżej 36 ng/ml wiążą się ze wzrostem częstości występowania różnych schorzeń, dlatego wartość ta uznana została za graniczną dla określenia niedoboru witaminy D. Górna granica właściwego zaopatrzenia organizmu w witaminę D została ustalona na poziomie 90 ng/ml 25(OH)D, chociaż przypadki toksyczności obserwowano niezwykle rzadko poniżej 200 ng/ml. Standardem oznaczania 25(OH)D w surowicy, zgodnie z zasadami GLP (ang. Good Laboratory Practice) są metody automatyczne oceniające równocześnie stężenie 25(OH)D2 i 25(OH)D3 charakteryzujące się CV < 8% kontrolowane w systemie DEQAS (ang. The International External Quality Assessment Scheme for Vitamin D Metabolites). Wielkość odpowiedzi na zastosowaną suplementację witaminą D zależy od wyjściowego stężenia 25(OH)D oraz składu ciała (masa ciała, BMI). U pacjentów zagrożonych niedoborem witaminy D proponuje się stosowanie terapii spersonalizowanej. Suplementacja poprzez syntezę skórną musi być zawsze brana pod uwagę, jako bezpieczne i naturalne źródło witaminy D.
Wnioski
Stężenie 25(OH)D w surowicy w zakresie 30-80 ng/ml wskazuje na adekwatne zaopatrzenie organizmu w witaminę D, zapewniające dostępność substratu do odpowiedniej produkcji 1,25(OH)2D dla jej endokrynnego i parakrynnego działania. Skuteczna polityka badań przesiewowych u pacjentów zagrożonych niedoborami witaminy D stanowi ważny problem endokrynologiczny.
Bilans korzyści i zagrożeń stosowania witaminy D w dawkach 1000-4000 IU dziennie w zależności od pory roku i masy ciała, w oparciu o dostępne badania przekrojowe i interwencyjne uprawnia do zalecenia powyższego schematu suplementacji całej populacji. Przy takiej podaży witaminy D nie odnotowano zagrożenia efektami ubocznymi, natomiast zmiany parametrów klinicznych związanych z ryzykiem choroby sercowo-naczyniowej, odporności organizmu, chorób autoimmunologicznych, nowotworowych i mięśniowo-szkieletowych ulegały korzystnym zmianom. Badania kliniczne randomizowane i kontrolowane placebo (RCT) dostarczają wysokiej jakości dowodów na korzystne działanie witaminy D wtedy, gdy stężenie 25(OH)D wynosi 30-80 ng/ml, a więc zapewnia warunki dla efektywnej syntezy hormonu 1,25(OH)2D we wszystkich kompartymentach organizmu. Jest to warunek konieczny do ekspresji korzystnych zmian klinicznych.
Oryginalny tekst zaczerpniety z:
Borgis - Postępy Nauk Medycznych (3/2012, s. 265-272)
Tłumaczenia
| Artykuł "Zasady suplementacji i standardy oceny zaopatrzenia organizmu w witaminę D w świetle jej działania plejotropowego" w innych wersjach językowych | |
|---|---|
| Vitamin D provision and supplementation standards (Paweł Płudowski, Edyta Kryśkiewicz, Elżbieta Karczmarewicz) in English: Vitamin D provision and supplementation standards Zakład Biochemii i Medycyny Doświadczalnej, Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” | |
