Mniszek pospolity zwany też mniszkiem lekarskim to roślina z rodzaju mniszek licząca ponad 2000 gatunków na całej kuli ziemskiej. W Polsce występuje ok. 380 drobnych gatunków rozpoznawanych tylko przez specjalistów. Największe zróżnicowanie gatunkowe występuje w strefie klimatu umiarkowanego oraz w górach.
Cudowne właściwości mniszka lekarskiego
Jak się okazuje mniszek lekarski ma wiele właściwości leczniczych, dzięki którym znalazł zastosowanie w medycynie naturalnej. Jednak najczęściej jest traktowany jako uciążliwy chwast. Tymczasem mniszek pospolity ma m.in. właściwości przeciwcukrzycowe i potencjalne przeciwnowotworowe. Działa pozytywnie na wiele narządów w organizmie człowieka takich jak nerki, czy żołądek. Przyspiesza metabolizm oraz pobudza czynność wątroby. Mniszek ma wiele zastosowań gdyż wszystkie części tej rośliny zawierają sok mleczny, którego głównym składnikiem jest taraksacyna. To właśnie tej substancji mniszek lekarski w dużej mierze zawdzięcza swoje właściwości lecznicze. Przypuszczalnie mniszek lekarski działa na raka – zawarte w roślinie substancje mogą nie tylko zapobiegać nowotworom, ale prawdopodobnie również powodują obumieranie komórek rakowych w czerniaku, białaczce, raku piersi i prostaty.
Pozytywne działanie na nerki
Nerki to jeden z najważniejszych narządów wewnętrznych. Oczyszczają krew, eliminują (wraz z moczem) toksyny, które gromadzą się w ciele człowieka. Biorąc pod uwagę fakt, jak ważne są dla funkcjonowania organizmu i zachowania zdrowia, ich prawidłowe działanie jest konieczne. Stosowanie mniszka lekarskiego pozytywnie wpływa na ich pracę oraz:
- ma zastosowanie w leczeniu przewlekłego zapalenia pęcherza i kamicy nerkowej,
- ma działanie moczopędne, co w połączeniu z właściwościami przeciwzapalnymi pomaga w leczeniu stanów zapalnych układu moczowego i zapobiega tworzeniu piasku i kamieni,
- wspiera usuwanie jonów sodu i potasu przez nerki.
Nasuwa się pytanie, co zrobić z tą rośliną, aby zmaksymalizować jej pozytywne działanie na nasze nerki. Dobrym sposobem na to jest napar z korzenia mniszka lekarskiego.
Pomoc żołądkowi
Mniszek lekarski reguluje proces trawienia, gdyż pobudza wytwarzanie soku żołądkowego i żółci przez wątrobę, a także nieznacznie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie trzustki. Współczesna fitoterapia poleca stosowanie mniszka zwłaszcza w stanach rekonwalescencji po przebytych chorobach wątroby, przy zastoju żółci i przy zwiększonym ryzyku rozwoju kamicy żółciowej. Mniszek również pobudza wydzielanie kwasu solnego w żołądku, ułatwiając trawienie. Można przyjmować tę roślinę pod różną postacią. Np. w syropie. Jednak nie powinny używać tego lekarstwa osoby z wrzodami żołądka, nadkwaśnością żołądka lub cukrzycą. Przed zastosowaniem syropu z mniszka powinny się również skonsultować z lekarzem osoby z niedrożnością jelit i dróg żółciowych.
Mniszek lekarski – korzeń
Lepszy metabolizm
Wszystkie części mniszka są jadalne i mają działanie lecznicze, jednak to właśnie korzeń tej rośliny rewelacyjnie wpływa na metabolizm ponieważ:
- Ma działanie łagodnie moczopędne, sprzyjając rozprowadzaniu w organizmie składników odżywczych.
- Stymuluje produkcję żółci w pęcherzyku żółciowym, pomagając w rozkładzie tłuszczów.
- Zawiera unikalne substancje zwane laktonami oraz przeciwutleniacze. Składniki te stymulacją krążenie krwi i wspierają trzustkę i wątrobę w procesie detoksykacji.
- Zawiera sporą ilość mikro- i makroelementów oraz witaminy A, B, C, D i E.
- Pobudza apetyt
- Zawiera też inulinę, która jest probiotykiem, a także trójterpeny o działaniu przeciwzapalnym i przeciwwirusowym, sterole roślinne (tzw. fitosterole), które m.in. obniżają stężenie szkodliwego cholesterolu we krwi
Jakie są przeciwwskazania do stosowania mniszka lekarskiego?
- Niedrożność dróg żółciowych.
- Ropniak pęcherzyka żółciowego.
- Nadwrażliwości na substancje gorczycowe.
Chorzy na kamicę żółciową mogą stosować preparaty z mniszka wyłącznie w porozumieniu i za zgodą lekarza.
Przypisy
- Lachowicz, S., and J. Oszmianski. „Mniszek lekarski-źródło substancji prozdrowotnych.” Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny 61.09 (2017).
- Pawłowicz Irena, Bylka Wiesław. 2004. Mniszek lekarski. Panacea, 3(8), 8–11.
- Jędrzejewski Krzysztof. 2011. Rośliny lecznicze. Wydawnictwo Bellona, Warszawa.
- Anioł-Kwiatkowski Jadwiga. 1995. Mniszek lekarski wśród najcenniejszych roślin leczniczych. Instytut Botaniki Uniwersytetu Wrocławskiego, „Wiadomości zielarskie”, 37(4), 10–11.
- Mirek, Zbigniew, et al. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2002.
- Ireneusz R. Moraczewski, Barbara Sudnik-Wójcikowska, Bożena Dubielecka, Lucjan Rutkowski, Kazimierz A. Nowak, Wojciech Borkowski, Halina Galera: Flora ojczysta – gatunki pospolite, chronione, ciekawe… Warszawa: Wydawnictwo Stigma, 2000.
- BOGACZ, ANNA, MONIKA KARASIEWICZ, and A. N. N. A. KRAJEWSKA-PATAN. „Nowe spojrzenie na mechanizmy działania tradycyjnych mieszanek ziołowych stosowanych w leczeniu dolegliwości bólowych dolnego odcinka kręgosłupa.„
- Cairns George. 2009. Korzeń mniszka lekarskiego lekiem na raka. IGYA sekrety zdrowia.
Komentarze
“Mniszek lekarski (Radix Taraxaci)”